B9 vitamini ve folakin olarak da bilinen folik asit, B vitamini kompleksi ailesine aittir. B9 vitamini suda çözülebilir bir vitamindir. Vücut tarafından folata dönüştürülerek üretilen folik asit, vücudun DNA ve RNA yapması ve hücre bölünmesi için gerekli amino asitleri metabolize etmesi için gereklidir (1,2). İnsan bedeninin folik asit üretemiyor olması, B9 vitaminini gündelik diyet için gerekli bir vitamin haline getirmektedir.
Folat, suda çözünen ve birçok gıdada doğal olarak bulunan B9 vitamininin doğal formudur. Folat (B9 vitamini), tetrahidrofolik asit (aktif form), metiltetrahidrofolat (kanda bulunan birincil form), meteniltetrahidrofolat, folinik asit, folakin ve pteroilglutamik asit dahil olmak üzere birçok folik asit formuna ve bununla ilgili bileşiklere karşılık gelir (3,4).
"Folat" ve "folik asit" terimleri, bazen birbirlerinin yerine kullanılmasına rağmen, farklı bağlamlarda farklı anlamlara sahiptir (5). Organik kimya alanında folat, folik asitin konjugat bazı anlamına gelir. Biyokimya alanında, folatlar folik asit ile ilişkili ve folik asit dahil biyolojik olarak aktif bileşiklerin bir sınıfını ifade eder (6). Beslenme alanında, "folatlar" doğal kaynaklardan elde edilen folik asit ile ilgili temel besinlerden oluşan bir familya iken, "folik asit" terimi besin takviyesi olarak kullanılan üretilmiş form için kullanılmaktadır (7).
Beslenme düzeninizin iyi folat kaynaklarına sahip olmanız önemlidir. Folat suda çözünürdür, bu nedenle kaynar suda sebzeleri pişirmek B9 vitamini kaybına neden olabilir. Bu nedenle, buharlama veya mikrodalga fırın ile pişirerek tüketmek daha mantıklı olacaktır.
Folik asit içeren gıdalar aşağıdaki gibidir:
Vücudun birçok fonksiyonu için folik asitin faydasından bahsedilebilir. Folik asit özellikle hamileler için ayrı bir öneme sahiptir. Takviye olarak folik asit kullanımı hamilelerdeki folat düzeyini artırarak fetüsün gelişiminde pozitif rol oynar.
B9 vitamini folik asitin faydaları aşağıdaki gibidir (8):
Tansu Tuğcu
Uzman Diyetisyen