Hindiba Nedir, Nasıl Kullanılır?

Hindiba Nedir?

Hindiba bitkisi, kayıtlara geçen ilk bitki türlerinden biridir. Hindiba çiçeği genellikle parlak mavi, nadiren beyaz veya pembe renklerinde olabilmektedir.

Hindiba bitkisinin tarihi, eski Mısır zamanına kadar uzanmaktadır. Ortaçağ rahipleri bitkiyi yetiştirmiş ve kahve yerine kullanmıştır. Avrupa’ya yayılması ve özellikle Hollanda’da bu amaçla kullanılması bu şekilde gerçekleşmiştir. Amerika'da, kahve yerine hindiba kökü uzun zaman kullanılmıştır. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü, hindiba bitkisini batı Asya, Kuzey Afrika ve Avrupa'nın yerli bitkisi olarak kaydetmiştir.

Hindiba içerdiği antioksidan etkiler ile öne çıkmaktadır. Geleneksel tedavi yöntemlerinde de yüzlerce yıl kullanılmıştır.

Hindiba Faydaları

Taze hindiba kökünün %68’i vücudumuzun sindiremediği lif türlerinden biri olan inulinden oluşur. Hindibanın bu özelliği prebiyotik görevi görmesine sebep olur ve bağırsaklarımızdaki yararlı bakterileri besler. Bu yararlı bakteriler, iltihabı azaltmada, zararlı bakterilerle savaşmada ve mineral emilimini iyileştirmede rol oynar (1). Araştırmalar, hindiba kökünde bulunan inülinin kabızlığı hafifletebileceğini düşündürmektedir (2).

Hindiba kökü, özellikle diyabetli kişilerde kan şekeri kontrolünü artırabilir. Bunun nedeni, yararlı karbonhidrat metabolizmasında yer alan faydalı bakterilerin büyümesini ve şekerin kandan emilmesine yardımcı olan insüline duyarlılığını arttırmasıdır (3, 4). Bazı çalışmalar ise, hindiba kökü lifinin iştahı düzenleyebileceğini, genel olarak kalori alımını azaltabileceğini ve kilo kaybına yardımcı olabileceğini düşündürmektedir (5).

Hindiba Nasıl Kullanılır?

Bazı ipekböceği yetiştirme tekniklerinde hindiba otu kullanılmatadır. Hindiba hayvancılık için bir yem mahsulü olarak yetiştirilir. Avrupa'da yol kenarlarında vahşi bir bitki olarak yetişir ve yaygın olarak Kuzey Amerika, Çin ve Avustralya'da yabani olarak bulunur. Bu yabani tür genellikle kullanılmaz.

Pişirilmiş ya da öğütülmüş, kahve yerine hindiba çayı şeklinde veya gıda katkı maddesi olarak kullanılan hindiba yaprakları, tomurcukları ve kökleri amaçlara uygun olarak kullanılmaktadır. Hindibanın kullanım yerine göre pek çok çeşidi yetiştirilmektedir. Örneğin hindiba salatası çoğu kişi tarafından sevilen farklı bir tercih olarak sofralarda yerini alır (6). 21. yüzyılda, hindiba kökü özü, gıda üretiminde bir tatlandırıcı ve diyet lifi kaynağı olarak kullanılmıştır.

Daha çok şurup formuyla bilinen ve popüler bir bitkisel ürün olan passiflora hakkında da ayrıntılı bilgi sahibi olmak için “Passiflora Nedir, Nasıl Kullanılır?” yazımızı okuyabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Karahindiba ve Hindiba Aynı mı?

Karahindiba ve hindiba birbirlerine yakın bitkilerdir ve her ikisinin de sindirim sağlığı için faydaları olduğu düşünülen acı yaprakları vardır.

Hindiba ve karahindiba, A ve K vitaminleri gibi birkaç bileşen hariç, besin değerleri açısından benzerdir. Karahindiba, hindibaya göre çok daha fazla A ve K vitamini içerir. Başka bir fark ise inülin değeri ile ilgilidir. İnülin, hem hindiba köklerinde hem de karahindiba köklerinde bulabileceğiniz çözünür bir liftir. Ancak hindiba kökleri, karahindiba köklerinden daha fazla inüline sahiptir.

Hindiba ve karahindiba arasındaki benzerlikler onları birbirleri için alternatif hale getirir. Ancak birçok aşçı, hindibaların çiğ karahindibaya göre daha iyi bir seçenek olduğunu düşünür.

Hem hindiba hem de karahindiba yeşilliklerinin tadı acı bir lezzete sahiptir ve aynı uygulamalarda kullanılabilir. Hindiba yeşilliklerini salatalarda karahindiba yaprakları yerine kullanabilirsiniz. Ayrıca her ikisini de soteleyerek veya kızartarak tüketebilirsiniz. Karahindiba yeşillikleri hindibaya göre daha acı olmasına rağmen salatalarda çiğ olarak da yenebilir.

Hindiba Çayı Nasıl Yapılır?

Hindiba çayını evde kendiniz kolayca yapabilirsiniz. Hindibaları topladıktan sonra, hızlıca toplanan hindiba köklerini alın ve kurutmak için hazırlayın. Kökteki tüm kiri ve toprağı yıkayın. Kabuğunun fazlasını mümkün olduğunca çıkarın. Ardından, bir blenderda kökleri öğütün.

Öğütülmüş kökleri iyice kurutmanız gerekir. Mümkünse gece boyunca iyice kuruyana kadar en düşük sıcaklıkta bekletin. Kökler iyice kuruduktan sonra fırını önceden 180 C’de ısıtın. Hindibaları fırın tepsisine yerleştirin. Fırın iyice ısındıktan sonra tepsiyi fırının en alt rafına yerleştirin. Hindibaları yaklaşık 13 dakika bu şekilde fırında kavurun. Çayın tadı, hindibanın fırında ne kadar durduğuna bağlı olarak değişir.

Hindibaları fırında dilediğiniz kadar beklettikten sonra, çaya iyice benzemesi için bir kahve değirmeni ile öğütebilirsiniz. Bir buçuk çay kaşığı hindiba çayı yaklaşık 4 bardak çay elde etmenizi sağlayacaktır.

Not: Herhangi bir sağlık sorununuz var ise gıda takviyelerini kullanmadan önce doktorunuza danışmanızı tavsiye ederiz.