Kolajen (Collagen)

Kolajen Çeşitleri

Kolajen, vücudun hemen her yerine dağılmış halde en çok bulunan protein türüdür. İnsan organizmasında yer alan proteinlerin yaklaşık üçte birini oluşturan bu bileşen, yapısal ve işlevsel birçok fonksiyona destek olma özelliği ile çok önemli bir görev üstlenir. Adı yapıştırıcı anlamına gelen Yunanca “kolla” kelimesi ile üretmek anlamına gelen “gen” kelimelerinin birleşiminden oluşur. Tam da tanımlandığı gibi vücutta bulunduğu her noktayı bir çeşit tutkal gibi bir arada tutan bir yapıya sahiptir. Kimyasal yapısında üçlü sarmal zincirlerden oluşan birçok amino asit vardır. Bunlardan en yüksek oranda bulunan amino asitler; glisin, prolin, alanin, glutamik asit ve arjinindir.

Vücutta etkinlik gösteren en az 16 çeşit kolajen olduğu düşünülür. Bunlardan en bilinen ve yaygın olanları 1, 2, 3 ve 4 tipleridir. İlk üç kolajen tipi vücutta ne önemli rolleri üstlenen çeşitler olarak takviye üretiminde tercih edilir. En yaygın kolajen tipleri ve insan metabolizmasında nerede yer aldıklarını aşağıdaki gibi inceleyebiliriz.

·       Kolajen tip 1: Bu tip, vücudumuzda bulunan tüm kolajenlerin yaklaşık %90’ını oluşturan en bol bulunan kolajendir. Birbirleriyle sıkı sıkıya paketlenmiş liflerden meydana gelir. En çok deri, kemik, kıkırdak, tendon, bağ dokusu ve dişlerde bulunur. Bu kolajen tipi vücutta doğal olarak üretilir. Gıdalar yoluyla alınabilecek en önemli kaynağı balık olmasına karşın bu tipi elde etmede küçük miktarlarda sığır kolajeni de kullanılır.

·       Kolajen tip 2: Kolajen tip 1’e kıyasla daha gevşek bağlarla bağlı olan liflerin oluşturduğu bu tip, daha çok eklem yüzeylerinin ve kıkırdak dokularının yapısında yoğunlaşır. Aynı zamanda gözün retina kısmında da yer alır. Kıkırdaklarda bulunan kolajenin yaklaşık %80’ini, kıkırdak proteinlerinin ise yaklaşık yarısını oluşturur. Tavuk veya sığır kolajeninden elde edilir.

·       Kolajen tip 3: Tip 1 kolajen ile birlikte bulunan, onun yapısına katılan ve destekleyen bir kolajen türüdür. Vücutta kıkırdak, kemik iliği, bağırsak duvarları ve kas sisteminde yoğun olarak bulunur. Bu tip de elde edilirken çoğunlukla balık kolajeni kullanılır. Birbirlerini destekleyen özellikteki tip 1&3 kolajenleri, takviye üretiminde de genellikle birlikte kullanılır.

Kolajen Formları

Toz

Kolajen takviyesi üretiminde en çok tercih edilen formlardan biri tozdur. Birçok yiyecek veya içeceğe karıştırılarak kullanılabilen aromalı ve aromasız seçeneklere sahip toz kolajen çeşitleri, tüketim kolaylığı ile kullanıcılar tarafından da sıkça tercih edilen türlerdendir. Farklı gramajlarda ve özel kutularda kullanıma sunulan toz kolajenler, kilitli paketlerde de muhafaza edilen seçeneklere sahiptir.

Kapsül

Kolajen kapsül, kolajen takviyesini toz şeklinde kullanmak istemeyenler için herkesin aşina olduğu ve geniş bir kullanım alışkanlığına sahip formda üretilen bir diğer seçenektir. Kokusuz ve tatsız özelliği sayesinde bunlara duyarlı kişilerin rahatlıkla kullanabileceği kolajen kapsül çeşitleri, portatif kutuları ile birçok yere rahatlıkla taşınabilme fırsatı da sunar.

Sıvı

Kolajen tüketimini daha pratik hale getirmek isteyenlerin tercih edebileceği sıvı kolajen ürünleri, çoğunlukla ampul veya shot şeklinde kullanıma sunulan formlardır. Fazla yer kaplamayan ve kolay taşınabilir özellikleri ile kullanıcıların gittikleri her yere rahatlıkla götürebilecekleri sıvı kolajen çeşitleri, kolajen ihtiyacını her yerde ve her koşulda karşılamaya yardımcı olur.

Tablet

Gıda takviyesi üretiminde en çok kullanılan form olan tablet, kolajen takviyelerinin formülünde de tercih edilen seçenekler arasındadır. Günlük tüketimde ölçü hesabı yapmadan kolayca kullanım imkanı sunan kolajen tablet ürünleri, farklı servis sayılarıyla uzun ömürlü ve pratik bir tüketim sağlayan takviyelerdir.

Saşe

Kolajen takviyesi üretiminde popüler olan bir diğer form ise saşedir. Aromalı veya aromasız seçeneklerle formüle edilen kolajen saşe ürünleri, suda veya çeşitli içeceklerde çözündürülerek kullanılan özelliği ile kolajen tüketimine pratiklik kazandırır. Tek kullanımlık paketlerde muhafaza edilen bu ürünler, aynı zamanda kolay taşınabilen ve çok yer kaplamayan ambalajları sayesinde her yerde tüketim imkanı sağlar.

Kolajen Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kolajen seçiminde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta içeriğinde hangi tip kolajen olduğu ve sizin bunlardan hangisine ne oranda ihtiyaç duyduğunuzdur. Örneğin vücutta birlikte işlev gösteren tip 1&3, vücutta en çok deri yüzeylerinde depolanır. Kolajen takviyesi tercihi yaparken bu detayı göz önünde bulundurmak önemlidir. Bir diğer seçenek ise kolajen tip 2 içeren takviyelerdir. Daha çok eklemlerde depolanan ve kıkırdakların yapısına katılan tip 2 kolajen ile hazırlanmış ürünler, özellikle sporcular tarafından sıkça tercih edilir. Bunların yanı sıra hepsini bir arada bulunduran kolajen takviyeleri de, tüm kolajen kaynaklarından eşit olarak vücuduna kazanmak isteyenler için daha doğru bir alternatif olacaktır.

Kolajen seçerken önemli olan bir diğer nokta ise hangi formun sizin için en pratik ve keyifli tüketim sağlayacağıdır. Büyük oranda toz, sıvı ve tablet/kapsül formunda üretilen ürünler; farklı tüketim alışkanlıklarına cevap vermeyi hedefler. Siz de iyi bir araştırma ile tüketim açısından sizin için en kolay yol hangisiyse onu keşfetmeli ve kolajen takviyenizi buna göre seçmelisiniz.

En İyi Kolajen Markaları

Kolajen, gıda takviyesi üretiminde uzmanlaşan pek çok markanın üretmeyi tercih ettiği en temel bileşenlerden biridir. Sporcular, kadınlar ve çok daha fazla kişinin kullandığı kolajen takviyeleri; doğal olarak yerli ve yabancı markaların da koleksiyonunda rahatlıkla yer alacak ürünler haline gelir. İnsanlarda olduğu gibi doğadaki canlılarda da doğal olarak oluşan bazı kolajen tipleri kullanılarak hazırlanan kaliteli ürünler, tecrübeli markaların referansıyla tüketime sunulur.

Yerli kolajen üretiminin en iyi ve güvenilir markalarının bulunduğu Vitaminler.com’da yılların tecrübesiyle kullanıcılar için ideal seçenekleri ulaştıran birçok isim yer alır. Nature’s Supreme, One Up, Venature, Voonka, Zade Vital, Suda Collagen, Day2Day ve çok daha fazlasını keşfedebileceğiniz kolajen markaları; farklı kaynaklar kullanılarak formüle edilmiş form seçenekleri ile hem keyifli hem de kolay tüketim sunar. Aralarında Solgar ve Nature’s Bounty gibi gıda takviyesi üretiminde lider markaların da yer bulduğu Vitaminler.com’da herkesin ihtiyacına çözüm olacak seçeneklere sahip yabancı menşeli üreticileri incelemek de mümkündür.

Kolajen Fiyatları

Kolajen fiyatları; üretimde kullanılan formları, servis sayıları, içeriğinde hangi kaynağı bulundurdukları ve markalarına göre farklılık gösteren bir çizelgeye sahiptir. Kolajen kaynaklarını ne oranda ve ne türde içerdiklerinin de önem kazandığı kolajen ürünlerinde siz de beğendiklerinizi birbirleriyle karşılaştırabilir; sizin için en ideal seçeneği keşfedebilirsiniz. Vitaminler.com üzerinden içeriğini ve fiyatını uygun bulduğunuz ürünleri dilediğiniz her an ücretsiz kargo fırsatı ve orijinal ürün garantisiyle satın alabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Kolajen Nedir?

Kolajen; vücudumuzdaki proteinlerin yaklaşık üçte birini oluşturan, eklem, deri ve kas dokularında yoğun olarak bulunan bir bileşendir. Bu dokuları bir arada tutma göreviyle öne çıkan kolajen, vücutta birçok işlevsel ve yapısal fonksiyona katılan oldukça önemli bir proteindir. 16 farklı tipi bulunur ancak en çok bilinen ve takviye üretiminde kullanılan türleri tip 1, tip 2 ve tip 3’tür. Kolajen hakkında daha detaylı bilgi almak için tıklayın: “Kolajen Nedir, Ne İşe Yarar?”

Kolajen Ne İşe Yarar?

Yapıştırıcı ve üretme kelimelerinden türetilen kolajen, tıpkı adı gibi içinde bulunduğu dokuları birbirlerine bağlayan ve destekleyen yapıdadır. Protein liflerinden oluşan bu bileşen; bazı tipleri sıkı sıkıya, bazı tipleri ise gevşek bağlarla bağlı bir proteindir. Vücutta kemik, kıkırdak, bağ, deri, tendon ve benzeri dokularda yoğunlaşır. Bu konuda daha detaylı bilgi almak için “Kolajen Desteği Hakkında Bilmeniz Gereken 10 Şey” başlıklı içeriğimize göz atabilirsiniz.

Kolajen Ne Zaman Alınmalı?

Kolajen takviyesi kullanımı için belirlenmiş net bir zaman aralığı yoktur. Ancak genel olarak önerilen kullanım şekli günün ilk öğününden yaklaşık 30 dakika öncesi ya da akşam yatmadan hemen öncesidir. Kolajen takviyesi bu zamanlamanın dışında günün herhangi bir vaktinde de güvenle tüketilebilir.

Kimler Kolajen Takviyesi Kullanabilir?

Kolajen kullanımında araştırmalar çerçevesinde belirlenmiş bir yaş sınırı yoktur. Ancak her gıda takviyesinde olduğu gibi ideal alt sınır olan 18 yaş temel alınabilir. 18 yaş ve üzerindeki herkes, kolajen takviyesi alabilir. 

Kolajen Takviyesi Nasıl Kullanılır?

Kolajen takviyeleri toz, kapsül, tablet, saşe ve benzeri pek çok farklı formda üretilen ürünlerdir. Her bir formun kendine özgü bir kullanım şekli vardır. Örneğin toz formlar aromasız ve aromalı seçenekleriyle bazen yalnızca su ile bazen de çeşitli yiyecek ve içeceklerle karıştırılarak tüketilebilecek özelliktedir. Bunun yanı sıra her serviste kazandırdığı kolajen değerine göre değişen servis miktarları da, kolajen kullanımını belirler. Bu nedenle tercih edilen kolajen ürününün ambalajında önerilen kullanım talimatlarını takip etmek önemlidir.

Kolajen Takviyesi Zararlı mı?

Kolajen takviyesinin yan etkileri konusunda yapılan birçok çalışma, günlük tavsiye edilen miktarlarda kullanıldığı sürece herkes için güvenli olduğunu göstermektedir.

Kolajen Takviyesi Ne Kadar Süre Kullanılmalı?

Kolajen takviyesinin kullanım süresi üzerine yapılan araştırmalar, kolajenin etkisini net bir şekilde görebilmek için en az 3 ay boyunca düzenli şekilde tüketilmesi gerektiğini göstermektedir. 3 ayın sonunda da kullanıma devam edilebilir. Kolajen kullanımı için önerilen bir ara verme durumu yoktur. 

Kaynaklar:

1. The Collagen Family. Cold Spring Harbor Perspectives in Biology, 2011

2. Biochemistry, Collagen Synthesis. StatPearls, 2021

3. Collagen and Gelatin. Annuel Rewiew of Food Science and Technology, 2015

4. Novel Hydrolyzed Chicken Sternal Cartilage Extract Improves Facial Epidermis and Connective Tissue in Healthy Adult Females: A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Trial. Alternative Therapies in Health and Medicine, 2019

5. Role of Age-Associated Alterations of the Dermal Extracellular Matrix Microenvironment in Human Skin Aging: A Mini-Review. Gerontology, 2015