E vitamini, vücudun ihtiyaç duyduğu, temel vitaminlerden biridir. E vitamini, ince bağırsak tarafından emilir, ardından karaciğer tarafından depolanır. Yağda çözünebilen vitaminlerden biri olan E vitamini, ihtiyaç duyulduğunda kullanılmak üzere karaciğerin dışındaki dokularda, böbrekte, kalpte, kaslarda ve böbreküstü bezlerinde de depolanır. E vitamini, vücuttaki serbest radikallere karşı hücreler tarafından kullanılır, antioksidan özellikler taşır. Güzellik vitamini olarak da bilinir. Cilt sağlığı açısından faydaları ile öne çıkan bir vitamindir.
Doğal beslenme ile vücudun E vitamin ihtiyacı karşılanabilir. E vitamini takviyeleri ile de vücudun besin ihtiyacı desteklenebilir. E vitamini takviyeleri farklı şekillerde ve miktarlarda bulunmaktadır. Genellikle kapsül olarak üretilen ve günde bir kez kullanılmaya uygun olan E vitamini takviyeleri, hap başına 100 ila 1.000 IU içerebilmektedir. E vitamini takviyesi kullanımı doğal beslenmeyi desteklemek amacı ile yapılabilir ya da vücutta eksiklik durumunda hekim tarafından önerilmesi üzerine kullanılabilir.
E vitamini yağının potansiyel faydaları iki temel özellikten kaynaklanmaktadır: iltihaplanmaya karşı savaşabilen ve serbest radikallerin etkilerini yavaşlatan antioksidan ve nemlendirme özellikleri.
E vitamini yağının bazı faydaları:
E vitamini cilt sağlığı için önemlidir. Birçok nemlendiricide bulunur ve kuru, pullanan cildi önlemek için nemlendirici olarak kullanılabilir.
Bazı araştırmalar, E vitamini takviyelerinin yara iyileşmesini destekleyebileceğini öne sürer (1). Ancak konu ile ilgili yeterli sonuca ulaşılamamıştır.
E vitamini alerjik reaksiyonları, enfeksiyonları ve cilt kaşıntısına neden olan diğer sorunları tedavi edemez. Ancak cildi nemlendirdiği için kuru cildin neden olduğu kaşıntıda geçici bir rahatlama sağlayabilir.
E vitamini, egzama veya atopik dermatite bağlı kuruluk, kaşıntı ve pullanmayı hafifletebilir (2).
E vitamini güneş yanığı riskini azaltmaya yardımcı olabilir. E vitamini yağı kuru, pul pul cildi nemlendirip yatıştırabildiğinden, güneş yanığından kaynaklanan yanma ve kaşıntıyı hafifletmeye yardımcı olabilir (3).
Araştırmalar, E vitamini takviyesinin tırnakların soyulmasına, çatlamasına ve sararmasına neden olan sarı tırnak sendromunu önleyebileceğini göstermektedir. E vitamini yağının nemlendirici faydaları, tırnak yatağının etrafındaki çatlak tırnak etlerini ve kuru cildi önleyerek tırnak sağlığına katkıda bulunabilir.
Düşük E vitamini seviyeleri aşağıdaki rahatsızlıklara sebep olabilir (4):
Ancak bu rahatsızlıkların birçok farklı sebebi bulunabilmektedir ve tanıyı kişinin doktorunun koyması gerekir. Böyle bir durum yaşadığınızı düşünüyorsanız öncelikle doktorunuza danışmanızı önemle tavsiye ederiz.
E vitamini, birçok gıdadan doğal yolla alınabilir. Meyveler, sebzeler, et, kümes hayvanları, yumurtalar, buğday tohumu yağı ve bitkisel yağlar e vitamini içeren yiyecekler arasındadır.
E vitamini nelerde bulunur detaylıca incelemek için “E Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur?” yazımızı okuyabilirsiniz.
E vitamini takviyesi dahil olmak üzere tüm gıda takviyeleri doktorların belirttikleri şekilde ya da kutu üzerindeki kullanım şekline uygun olarak tüketilmelidir. E vitamini kapsül ürünlerini su ile yemeklerden sonra kullanabilirsiniz.
Bazı insanlar topikal E vitamini ürünlerini sivilce veya yara izlerini tedavi etmek için kullanırlar, ancak bunun işe yarayıp yaramadığına dair yapılan araştırmalar yetersizdir.
Denemek isterseniz, saf E vitamini yağını veya yüksek konsantrasyonda alfa-tokoferol içeren bir ürünü lekeli bölgeye uygulayın ve ürünün tamamen emilmesini bekleyin. Ancak alerjik bir cildiniz var ise uygulama yapmadan önce cildinizin küçük bir yerinde yağı ya da kremi deneyip cildinizin bir reaksiyonu olup olmayacağını kontrol etmelisiniz.
E vitamini içeren güzellik maskelerinin cildi yumuşatan ve yaşlanma karşıtı etkileri olabilir. E vitamini içeren maskeler, C vitamini gibi diğer bileşenlerle eşleşme eğilimindedir.
E vitamini yağını cilt yatıştırıcı badem yağı, taze limon suyu, bal ve avokado ile birleştirerek kendi E vitamini maskenizi yapabilirsiniz. Bu karışımı yüzünüzde 10 ile 20 dakika bekleterek cildinizin berraklığını, parlaklığını ve yumuşaklığını artırabilirsiniz.
Unutmayın ki E vitamini yağda çözünür, bu da cildinizin yanı sıra vücudunuzda birikebileceği anlamına gelir. Gözeneklerinizi tıkamaktan veya cildinizin doğal yağ dengesini bozmaktan kaçınmak için, E vitamini içeren maskeleri haftada bir veya iki kereden fazla kullanmamalısınız.
Uzmanlar, hücre zarlarını koruduğu ve bunlarla ilişkili enzimlerin zarar görmesini engellediği için E vitamininin en önemli antioksidanlardan olduğunu düşünür. Bu nedenle de yaşlanma karşıtı ürünlerde sıklıkla kullanılır. Laboratuvar çalışmaları, E vitamininin serbest radikalleri etkisiz hale getirmeye yardımcı olduğunu ve serbest radikallerin hasar oluşturma olasılığını azalttığını göstermiştir.
Günde 400 miligram E vitamini takviyesinin kırışıklıkları azalttığı ve cilt dokusunu iyileştirdiği gözlemlenmiştir. E vitamini başta olmak üzere, antioksidanlar açısından zengin birçok bileşenin, genellikle kırışıklıkları geciktirmek için bir tedavi yöntemi olarak kabul edilir.
Araştırmalar E vitamininin genel saç derisini ve saç sağlığını iyileştirmeye yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. 2010 yılında yapılan küçük bir araştırmada, E vitamininin saç dökülmesi olan kişilerde saç büyümesini iyileştirdiği bulunmuştur. Vitaminin antioksidan özelliklerinin kafa derisindeki oksidatif stresi azaltmaya yardımcı olduğu düşünülür. E vitamini, saç sağlığı için önemli olarak kan akışını arttırabilir.
E vitamini, aknelere iyi gelebilen antioksidanlardan sadece bir tanesidir. E vitamini bir anti-enflamatuardır, bu da bağışıklık sistemini güçlendirmeye ve hücre yenilenmesine yardımcı olabileceği anlamına gelir.
E vitamini maskesi, cildinize doğal bir ışıltı kazandırmak için hem gece hem de gündüz kullanabileceğiniz bir maskedir. Evde kendi E vitamini maskenizi yapmanız mümkündür. Aşağıdaki tarifi kolayca uygulayabilirsiniz:
Malzemeler:
Bir fincan yeşil çay demleyin ve oda sıcaklığına gelene kadar soğumasını bekleyin. Bir kase alın ve pirinç unu, bal ve E vitamini macun haline gelene kadar yeşil çay ile karıştırın. Yüzünüze eşit miktarlarda uygulayın ve 10 dakika kurumasını bekleyin. Kalıntıları sıcak bir bezle silin.
Not: Herhangi bir sağlık sorununuz var ise gıda takviyelerini kullanmadan önce doktorunuza danışmanızı tavsiye ederiz.
Mehmet Ali Yıldırım
Cycling Master Instructor